تعادل کار و زندگی درست از زمانی که بشر کار در خارج از خانه را آغاز کرد، همیشه یک مساله بوده است. هر چقدر هم نیاز به اشتغال امری ضروری باشد، مهم است که افراد بتوانند در ساعات کاری و یا خارج از آن و در خانه، رضایت کافی از کیفیت زندگی خود را تجربه کنند. تعادل کار و زندگی، یک مفهوم ایده‌آل را توصیف می‌کند که در آن یک کارمند می‌تواند زمان و انرژی خود را بین کار و سایر جنبه های زندگی تقسیم کند. دستیابی به این تعادل یک چالش روزانه بوده و سخت است که علاوه بر برآورده ساختن خواسته‌های محل کار، برای خانواده، دوستان، مشارکت اجتماعی، معنویت، رشد شخصی، مراقبت از خود و سایر فعالیت های شخصی زمان بگذارید. در این مقاله سعی داریم تا به این موضوع پرداخته و راهکارهایی برای آن ارائه کنیم.
تعریف تعادل کار و زندگی چیست؟
اگر بخواهیم تعریفی برای این مفهوم ارائه دهیم، می‌توانیم بگوییم: «توانایی فرد برای انجام تعهدات کاری و خانوادگی خود و همچنین سایر مسئولیت ها و فعالیت های غیر کاری». در خارج از ساعات کاری، اوقات فراغت به فعالیت‌های غیرکاری مربوط می‌شود، در حالی که اوقات فراغت بنا به تعریف به هیچ فعالیتی متعهد نیست. دستیابی به تعادل به این معنا نیست که به هر یک از این حوزه‌ها زمانی مساوی اختصاص بدهیم، بلکه به معنای داشتن توانایی برای اختصاص زمان کافی به هر کدام برای ایجاد رضایت است.
چه عواملی تعیین کننده میزان تعادل کار و زندگی هستند؟
برای اکثر مردم تعهدات کاری یک عنصر اساسی رضایت از زندگی است که تنها با دریافت دستمزد حاصل نمی‌شود. محققان، این موضوع را به هویت اجتماعی که در موقعیت‌های حرفه‌ای مختلف ارائه می‌شود مرتبط می‌دانند. عوامل تعیین کننده تعادل کار و زندگی شامل عواملی است که می‌تواند توسط فرد تعیین شده یا نیازمند ابتکار سازمانی باشند. برخی از افراد با گذراندن ساعات طولانی در محل کار به منظور پیشرفت شغلی، راضی هستند در حالی که برخی دیگر از اولویت قرار دادن خانواده احساس رضایت می‌کنند. با این حال بسیار مهم است که همسویی هر دو اتفاق بیافتد و با یکدیگر دچار تداخل نشوند.
عوامل فردی
افراد ممکن است با دیدن افراد موفق یا کمال‌گرا، تحت تاثیر قرار گرفته و بیشتر از زمان مورد نیاز، وقت خود را صرف کار کنند. اغلب افرادی که این اشخاص با دیدن آنها الگوبرداری می‌کنند را می‌توان افراد معتاد به کار در نظر گرفت که سایر فعالیت‌های خود را فدای کار می‌کنند. افرای که بیش از حد کار می‌کنند، همچنان ساعات طولانی غیر کاری خود را صرف کار یا امور حاشیه ای آن می‌کنند. نوع شخصیت افراد، درجه تاب‌آوری، مرحله شغلی، جنسیت و دوره زندگی از دیگر پارامترهای کلیدی برای تعیین تعادل بین کار و زندگی هستند.
عوامل سازمانی
عوامل سازمانی تاثیرگذار بر این موضوع را می‌توان کار مورد نیاز در یک بازه زمانی و یا شدت فشار کاری دانست. ساعات کاری غیرمنعطف، مدیران سختگیر، همکاران نالایق و ساعات طولانی رفت‌وآمد همگی موجب تشدید عدم تعادل میشوند. افرادی که مشغول دورکاری برای سازمان ها هستند، بیش از سایرین در معرض این مشکلات قرار دارند؛ این امر به این دلیل است که اغلب کارفرمایان انتظار دارند تا کارمند آنها در ساعات مختلف در دسترس و پاسخگو باشند.
کار خانگی به عنوان کار پنهان
اغلب کار برای افراد مختلف تعریف معینی ندارد زیرا خارج از محل کار نیز انواع مختلف دیگری از کار وجود دارند که باید انجام شوند. این مشکل اغلب برای کسانی که کار خانه را انجام می‌دهند یا در مشاغل خانوادگی مشغول به کارند وجود دارد. اغلب زنان در خانواده مسئول رسیدگی به به امور خانه، مراقبت از کودکان یا سالخوردگان هستند و این خود یک تهدید برای عدم تعادل بین کار و زندگی آنان محسوب می‌شود.
تنظیم تعادل کار و زندگی برای والدین
تعادل کار و زندگی اغلب برای والدین شاغل یک هدف دست‌نیافتنی است. با این حال شما می‌توانید برای ایجاد تعادل قدم‌هایی برای خود و فرزندانتان بردارید. مانند بسیاری دیگر از دستاوردهای بزرگ، تعادل بین کار و زندگی نیز نیاز به سازماندهی و تلاش دارد. نقش اساسی مدیران در این رابطه را نیز نمی‌توان نادیده گرفت. مدیران انتظاراتی دارند که باعث می‌شود کارمندان آنها در ایجاد این تعادل به چالش برخورده و در راه کسب رضایت مدیران و موفقیت در کار، بقیه فرصت‌های زندگی را از دست بدهند. به عنوان والدین اگر به تعادل کار و زندگی خود اهمیت می‌دهید، قبل از یافتن شغل برنامه‌ریزی را شروع کنید و نیازهای زندگی خود را واقع‌بینانه در نظر بگیرید. ممکن است مجبور باشید بین یک شغل با درآمد کمتر ولی نزدیک‌تر به مهدکودک فرزندتان، و شغلی با درآمد بیشتر ولی دورتر یک گزینه را انتخاب کنید.
تکنیک های برقرای تعادل کار و زندگی
تعادل کار و زندگی برای هر کس به معنای داشتن مهارت بالا در مدیریت زمان است. اگر اجازه دهید روز کاری شما به درازا بکشد آن وقت است که اوقات فراغت با خانواده خود را از دست می‌دهید. در اینجا 3 نکته مهم و اساسی وجود دارند که توجه به آنها خالی از لطف نیست:
برنامه زمانی مدیر خود را بدانید
زمان جلسات خود با مدیرتان را به حداکثر برسانید. با استراتژی رفتار کنید و تا حد امکان به او نزدیک و در دسترس باشید تا هر زمان به شما نیاز داشت در کنارش باشید. بدانید چه زمانی برای تماس و کارهای اداری بهتر است. زمان خود را در محل کار بهینه سازی کنید تا کارهایی که باعث پیشرفت شما میشوند بیش از کارهای بی‌اهمیتی باشد که انجام می‌دهید.
تعطیلات خانوادگی را برنامه‌ریزی کنید تا با کارتان در تداخل نباشد
زمانی را که می‌خواهید به تعطیلات بروید مشخص کرده و از قبل برنامه‌ریزی کنید. برنامه و زمان دقیق آن را به مدیر و تیم خود اعلام کنید تا از زمان نبودن شما در دفتر مطلع باشند. اگر قرار است از دور کار کنید مطمئن شوید که به ابزارهای فنی مورد نیاز و اینترنت دسترسی دارید. اگر لازم است اطمینان حاصل کنید به کنفرانس ویدیویی، پیام متنی، آنتن موبایل و ایمیلتان دسترسی خوبی دارید. این کار به شما زمانی برای لذت بردن از جمع‌های خانوادگی خواهد داد که به ویژه هنگام خوردن غذا تشکیل میشوند. توضیه ما به شما اینست که به هیچ‌وجه اهمیت وعده‌های غذایی خانوادگی را دست کم نگیرید.
مرز بین زمان شخصی و کاری خود را مشخص کنید
با مدیر و همکاران خود در مورد زمان‌های در دسترس بودنتان برای بحث‌های کاری به طور شفاف صحبت کنید. اگر تنها در آخر روز به ایمیل و پیام‌ها پاسخ می دهید به آنها اطلاع بدهید. مشخص کردن این مرز هم موجب می‌شود تا با نگرانی کمتری از اوقات فراغت خود لذت ببرید و هم مدیر و همکارانتان در صورت لزوم به شما دسترسی داشته باشند.
اگر شما هم احساس خستگی مفرط و عدم تعادل در زندگی کاری و زندگی شخصی خود را دارید بهتر است به نکاتی که در اینجا به آنها اشاره شد توجه کنید. چنین عدم تعادل‌هایی ممکن است باعث ایجاد فشار زیاد و تحمیل استرس شده و بر روابط شما در خانه یا محیط کار تاثیرگذار باشند. شما حتی اگر ساعات کاری خود را کم کرده اما ذهنتان را از کار رها نکنید، زمان سپری شده با خانواده‌تان را نیز تحت‌الشعاع افکار و فشارهای کاری قرار خواهید داد.
من عاشق خردی آنلاینم واقعا مرسی که محصولاتتون تو اسنپ هست و میشه راحت خرید کرد